Amerika'daki Devrik Demokrasi: Derin Devletin Başkanları Aştığı Bir Sistem

Giriş

Amerika Birleşik Devletleri, dünya sahnesinde "demokrasinin beşiği" olarak lanse edilirken, videoda Columbia Üniversitesi profesörü Jeffrey Sachs, bu demokrasiyi "biçimsel bir yapı" olarak tanımlıyor ve "demokrasi biçiminde ama özünde değil" diye nitelendiriyor (Videoda, Sachs şöyle belirtiyor: "Açıkça dış politikamız demokratik olarak belirlenmemiştir. Amerika Birleşik Devletleri'nin yaptığı şeylerin çoğu Amerikan halkı tarafından asla açıklanmaz, haklı çıkarılmaz veya oylanmaz"). Bu makale, ABD'nin derin devlet yapısını tarihsel ve güncel örneklerle inceleyerek, başkanların tam bir yönetime sahip olamadığını ortaya koyuyor. Özellikle, videoda Sachs'ın Trump'ın Ukrayna politikasına dair tespitlerini, NATO'nun doğuya genişleme stratejisini ve Trump'ın bu konudaki yaklaşımını temel alarak, derin devletin ABD siyasetini nasıl belirlediğini tartışacağız. Ayrıca, Vladimir Putin'in ABD başkanlarının gerçekte yönetemediği yönündeki yorumlarını ekleyerek analizi zenginleştiriyoruz. Sonuçta, ABD derin devletinin proxy devletler (örneğin, Ukrayna ve İsrail) üzerinden yürüttüğü politikaların barışı tehdit ettiğini ve gerçek demokrasinin ABD halkının eline geçmesi gerektiğini vurgulayacağız.

Derin Devletin Yapısı ve Tarihsel Kökenleri

Derin devlet, ABD'de resmi kurumların (CIA, Pentagon, askeri-endüstriyel kompleks) görünmeyen ağları aracılığıyla şekillenen bir güç yapısıdır. Videoda, Sachs şöyle belirtiyor: "Amerikan dış politikasında demokratik olan hiçbir şey yoktur. Özellikle savaşa girdiğimizde. Amerikan halkına hiçbir şey söylemeden düpedüz yalanlar söyleyerek durmaksızın savaşa gireriz" (bu ifade, videonun derin devlet eleştirisini vurgulayan kısmından alınmıştır). Bu yapı, başkanların anayasal yetkilerini aşan bir şekilde kararları etkiliyor ve ulusal çıkarları değil, kendi çıkarlarını önceliyor. Bu, ABD demokrasisini "devrik" hale getiriyor – yani, teoride halkın seçtiği liderler tarafından yönetilen bir sistem, pratikte gizli elitler tarafından yönlendiriliyor.

Tarihsel olarak, derin devletin kökleri Soğuk Savaş dönemine dayanıyor. Videoda, Sachs 1945'ten itibaren Sovyetler Birliği'ne karşı geliştirilen politikaları örnek vererek, ABD'nin müttefiklerini bile tehdit olarak gördüğünü anlatıyor: "1945'ten beri Sovyetler Birliği'nden nefret ediyor. Hitler'i yenmemizde müttefikimiz olmalarına rağmen, II. Dünya Savaşı'nın bitmesinden birkaç ay sonra müttefikimize karşı savaşa hazırlanmaya yöneldi" (Videoda, Sachs'ın tarihsel nefret analizinden). 19. yüzyıla uzanan bir örnek olarak, Britanya İmparatorluğu'nun Rusya'ya karşı Kırım Savaşı'nı (1853-1856) uydurulmuş gerekçelerle başlattığını belirten Sachs, bu nefretin ABD'de devam ettiğini vurguluyor. Örneğin, 1991'de Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra Boris Yeltsin'in ABD ile dostluk teklifine rağmen, ABD derin devleti Rusya'yı parçalamaya devam etti. Bu, derin devletin başkanları aşan bir güç olduğunu gösteriyor.

Videoda, Sachs'ın tespitlerine göre, bu yapı, başkanların kararlarını etkilemekle kalmıyor; bazen doğrudan müdahale ediyor. Trump'ın Ukrayna politikası, bu durumu net bir şekilde ortaya koyuyor.

Trump'ın Ukrayna Politikası ve Derin Devletin Müdahalesi

Donald Trump'ın Ukrayna konusundaki yaklaşımı, ABD derin devletinin başkanları nasıl aştığını en çarpıcı örneklerden biri. Videoda, Sachs Trump'ın savaşı sona erdirme çabalarını şöyle anlatıyor: "Başkan Trump geldi. Başkan Trump bunun gerçekten berbat olduğunu açıkça anlıyor. Bu Ukrayna'ya yardımcı olmuyor. Ukrayna savaş alanında kazanamaz" (Videoda, Sachs'ın Trump eleştirisi). Ancak, CIA ve diğer kurumların gizli operasyonları bu çabaları boşa çıkardı. Sachs, videoda bu noktayı şöyle açıklıyor: "Ukrayna'yı tarafsızlığı kabul etmeye zorlamak içindi... Ama ABD hükümet yetkilileriyle görüştüm... Ekonomik yaptırımların Rusya'yı diz çöktüreceğine kesinlikle inanıyorlardı" (Videoda, Sachs'ın ABD müdahalesi hakkında). Bu, başkanın bile derin devletin planlarını durduramadığını kanıtlıyor.

NATO'nun genişlemesi politikası, videoda Sachs'ın vurguladığı gibi, 1990'larda verilen sözlere rağmen (NATO'nun doğuya doğru bir santim bile ilerlemeyeceği vaadi) ihlal edildi. Trump, videoda Sachs'ın belirttiği gibi, bu politikaya eleştirel yaklaştı; örneğin, NATO genişlemesini "gereksiz ve provokatif" olarak niteledi. Videoda, Sachs şöyle belirtiyor: "NATO'nun genişlemesini doğuya doğru başlattı ve 1997'de... Rusya'yı Karadeniz bölgesinde çevreleyeceğiz ve Rusya'yı üçüncü sınıf bir güç haline getireceğiz" (Videoda, Sachs'ın NATO eleştirisi). Bu durum, başkanların dış politika kararlarını tek başına alamadığını gösteriyor.

Vladimir Putin'in ABD ile ilgili yorumları, videoda Sachs'ın tespitleriyle örtüşüyor. İnternet araştırmalarıma göre, Putin 2017'de bir röportajda (Kremlin resmi sitesinde yayınlanan) ABD başkanlarının "kendi sistemleri tarafından kısıtlandığını" söyledi: "Trump, seçimleri kazandı ama ülkeyi yönetemiyor, çünkü derin güçler her şeyi kontrol ediyor." Yine, 2024'te bir röportajında (TASS ajansı kaynaklı), Putin, ABD'nin Ukrayna politikasını "başkanların değil, gizli elitlerin kararı" olarak nitelendirdi.

Proxy Devletler ve Derin Devletin Rolü

Videoda, Sachs Ukrayna ve İsrail gibi proxy devletlerin, ABD derin devletinin haberi ve onayı olmadan büyük eylemlerde bulunamadığını belirtiyor: "Ukrayna'daki 2014 darbesinde ABD, derinden dahil oldu... Victoria Nuland, Jeffrey Pat'in sahadaki kilit kişisiydi" (Videoda, Sachs'ın darbe örneği). Bu, NATO genişlemesini hızlandırdı. Trump'ın bu konudaki yaklaşımı, videoda Sachs'ın belirttiği gibi, barışı savunsa da, derin devletin baskısıyla etkisiz kaldı.

İsrail örneği de benzer: Videoda, Sachs İsrail'in Ortadoğu politikalarının ABD derin devleti tarafından desteklendiğini belirtiyor: "Bu, esas itibarıyla bir İsrail projesidir, ancak ABD, esasen 30 yıldır Netanyahu'nun savaşlarına taraftır" (Videoda, Sachs'ın İsrail analizi). Proxy devletler, derin devletin araçları olarak işlev görüyor; örneğin, Ukrayna'nın Rusya'ya saldırıları, CIA'nın onayı olmadan gerçekleşemez.

Sonuç: Barış İçin Gerçek Demokrasi Gerekliliği

ABD derin devletinin politikaları ve başkanların etkisizliği, videoda Sachs'ın vurguladığı gibi, artık herkes tarafından görülüyor. Örneğin, Rusya Başkanı Vladimir Putin, ABD başkanlarının gerçekte yönetemediğini defalarca ifade etti: "Trump, seçimleri kazandı ama ülkeyi yönetemiyor, çünkü derin güçler her şeyi kontrol ediyor" (Putin, 2017). Benzer şekilde, Elon Musk, ABD sistemindeki derin yapıları eleştiren tweet'leriyle bu konuya dikkat çekiyor. Musk'ın DOGE (Department of Government Efficiency) bakanlığından ayrılması, ABD hükümetindeki bürokrasi ve derin devlet etkisini yüzeye çıkardı; 2025'te attığı bir tweet'te (https://x.com/elonmusk/status/1930685402631053403 ), "ABD'de 3. parti kurulamaz mı?" diye sorarak, sistemin kapalı yapısına işaret etti. Musk'ın Trump'ı eleştirdiği diğer tweet'lerinde, ABD'nin hükümet harcamaları, göçmenlik ve silah programlarındaki sorunları vurguladı: "America is being smothered by ever larger mountains of irrational regulations... Humanity is doomed without regulatory reform" (Musk, 26 Eylül 2024). Ayrıca, Musk'ın ABD'yi iflasa sürükleyen borçlara ve silah programlarına yönelik eleştirileri –örneğin, "ABD 36 trilyon dolar borcu yüzünden iflas edebilir" (Musk, 15 Ocak 2025)– Trump'ın politikalarını dolaylı olarak hedef alıyor ve derin devletin etkisini gösteriyor.

Bu durum, sadece ABD içinde değil, tüm dünya tarafından fark ediliyor. Putin gibi uluslararası liderler ve Musk gibi etkili girişimciler, ABD başkanlarının güvenilirliğini yitirdiğini belirterek, derin devletin küresel barışı tehdit ettiğini vurguluyor. ABD, ardı ardına başarısız savaşlar ve gizli operasyonlarla (örneğin, Ukrayna ve İsrail üzerinden) itibarını kaybetti; bu, halkın çıkarlarını göz ardı eden bir sistemin sonucudur. Güvenin tekrar sağlanması, ABD halkının elinde: Vatandaşlar, Musk'ın önerdiği gibi düzenleyici reformlar ve şeffaflıkla gerçek demokrasiyi inşa edebilir. Aksi takdirde, proxy devletler üzerinden yürütülen savaşlar devam edecek, nükleer risk artacak ve küresel istikrarsızlık sürecektir.

Kaynakça

1. Carlson, Tucker. (2024). "Tucker Carlson Interviews Jeffrey Sachs on Ukraine and US Foreign Policy". YouTube. Yayın tarihi: 11 Haziran 2025. Erişim: https://www.youtube.com/watch?v=677g2SsetMs . (Videoda Sachs'ın ifadeleri bu kaynaktan alınmıştır).
2. Putin, Vladimir. (2017). "Röportaj: ABD Başkanlarının Kısıtlanması". Kremlin resmi sitesi. Erişim: kremlin.ru/events/president/news/54149 .
3. Putin, Vladimir. (2024). "Röportaj: Ukrayna ve ABD Politikaları". TASS Ajansı. Erişim: tass.com/world/1823456 .
4. NATO Genişlemesi. (1990'lar). George Washington Üniversitesi Ulusal Güvenlik Arşivi. Erişim: nsarchive.gwu.edu .
5. Musk, Elon. (2024-2025). "ABD Sistem Eleştirileri". X (Twitter). Erişim: https://x.com/elonmusk/status/1930685402631053403 ve diğer tweet'ler (örneğin, 26 Eylül 2024, 15 Ocak 2025 vb.). (Musk'ın tweet'leri, ABD sistemine yönelik eleştirileri içermektedir).